Şirket değerleme, küreselleşen dünya ekonomisine bağlı olarak gelişen finansal piyasaların da etkisiyle öne çıkan bir konu olmaya başlamıştır. Buna paralel olarak son yıllarda ülkemizde ve dünyada yaşanan şirket birleşme satın alma işlemleri ve halka arz sayılarında yaşanan artış eğilimi, şirket sahiplerini, yatırımcıları ve fon şirketlerini doğru şirket değeri konusunda arayışa yöneltmiştir.
Şirket değerleme konusunda uzman kadromuzla hizmet vermekteyiz. Tamamı SPK lisanslı ve bugüne kadar sayısız firmanın değerleme raporunu hazırlamış olan kadromuz, değerleme raporlarının yanında what-if analizleri, sektör analizleri, rakip firma analizleri, risk analizleri vb. bir çok konuda şirketlere destek sağlamaktadır.
Ne zaman şirket değerleme?
• Şirketin tamamen veya kısmen satılması
• Şirket birleşmeleri
• Ortaklık yapısının değişmesi (ortakların bir kısmının ayrılması, sermaye artırımı/azaltımı), Halka arz
• Kredi alma sırasında hisselerin teminat verilmesi
• Şirket performansının tespit edilmesi (Benzer şirketlere göre kıyaslama)
• Ana ortakların stratejik planlarına yön vermek
• Bilgi amaçlı (Holdinglerin, girişim sermayesi ortaklıklarının veya private equity kurumlarının sahibi oldukları şirketlerin değerlerini öğrenmek istemeleri gibi)
Alıcı ve Satıcıya Göre Değer
Bir şirketin değeri, hem alıcı ve hem de satıcıya göre değişebilir. Satın alan taraf ve satan taraf için birçok sebep olabilir.
Satın alan taraf için:
• Yeni bir ülkeye, bölgeye, sektöre açılmak için bir kapı olabilir. Bu çerçevede kendi şirketi ile entegre ettiğinde satın alınan şirketin değeri, o şirketin faaliyet değerinin üzerinde olacaktır. Örneğin, Çimsa 2012 yılında Afyon Çimento’yu satın aldı. Afyon Çimento’nun üretim kapasitesi Çimsa’nın yaklaşık %5’i kadardı. Çimsa, Afyon’u satın alarak yeni müşteriler edindi. Bununla birlikte doğu Ege pazarına açılmış oldu.
• Rakiplerin önünü kesmek için bir şirkete işleyen teşebbüs değerinin üzerinde bir fiyat verilebilir. • Haklar elde etmek için, örneğin yeni bir enerji lisansı almak yerine lisansı olan bir şirketin satın almak daha az maliyetli olabilir. • Vergi avantajı, örneğin gayrimenkul satın almak yerine gayrimenkulün sahibi olan firmayı satın almak gibi.
• Haklar elde etmek için, örneğin yeni bir enerji lisansı almak yerine lisansı olan bir şirketin satın almak daha az maliyetli olabilir. • Vergi avantajı, örneğin gayrimenkul satın almak yerine gayrimenkulün sahibi olan firmayı satın almak gibi.
• Vergi avantajı, örneğin gayrimenkul satın almak yerine gayrimenkulün sahibi olan firmayı satın almak gibi.
Satan taraf için (satın alan tarafın avantajları da bir arada düşünüldüğünde):
• Teklif edilen değer, şirketin gerçek değerinin üzerinde olabilir.
• Satan taraf (holding vb.), ilgili iş kolunda yeterli rekabet gücüne sahip olmayabilir. Yani şirketin gelecek dönemlerde güçlü şirketler karşısında yok olması yerine, şirketi rakiplere satmayı daha avantajlı bulabilir.
• Diğer nedenler (yönetimsel problemler, sektörel problemler, sistematik riskler vb.)
Neden değerleme raporu hazırlanır?
1. Şirketin el değiştirme değerini tespit etmek için değerleme raporu yazılır. Buna karşın tek amaç bu değildir:
2. Şirketin nasıl para kazandığı, nasıl işlediği vb. tüm gerçekleri gözler önüne sermek için değerleme yapılır. Böylece şirketin kendi değerini artırmak için gerekli parametreler tespit edilerek değeri artırma faaliyetlerine girişilebilir. Örneğin, piyasada işlem görmekte olan bazı firmalar, ticari faaliyetleri yerine müşteri kitlelerinin yapısı nedeniyle aslında faizden para kazanmaktadırlar. Bazı firmalar ise ticari firmalar gibi görünmelerine rağmen bünyelerinde fazla gayrimenkul bulundurmaları nedeniyle aslında ticaret değil, gayrimenkul firmasıdırlar. Bazı firmalar ise bünyelerinde fazla hisse senedi bulundurdukları için ticari firma olma vasfından ziyade holding yapısındadırlar. Değerleme raporları, tüm bu gerçekleri gözler önüne serer.
3. Faaliyetlerin yeniden düzenlenmesi ve faaliyet değerlerinin tespiti için. Örneğin, bazı firmaların sahip oldukları gayrimenkullerin değerleri fazla olup, bu gayrimenkullerin üzerindeki fabrika binalarını kapatıp gayrimenkulleri satmaları, şirket için daha büyük değer sağlamaktadır. Ya da bazı firmaların sermayelerini ilgili iş koluna bağlamaları yerine şirketi kapatıp sermayeyi mevduata yatırmaları daha avantajlı olabilmektedir.
a) Şirketin faaliyetlerinde, piyasada, makroekonomik gelişlerde, siyasi gelişmelerde vb. olaylarda değerinin ne yönde etkileneceğini göstermek amacıyla değerleme raporu yazılır.
b) Faizlerdeki değişimin, enflasyonun, piyasada fiyatların değişiminin, girdi fiyatlarının vb. etkileri hakkında what-if analizleri hazırlanır.
4. Şirketin esas faaliyetleri, karlılık, yatırım, borçlanma maliyeti, alacak süresi, stok devir süresi vb. parametrelerindeki değişimlerin şirket değerine doğrudan etkisi rakamsal olarak tespit edilir.
5. Şirkete öneride bulunmak amacıyla da değerleme raporu yazılır. Finansal ve yönetimsel problemler gözler önüne serilerek tavsiyeler verilir.